احوال و اندیشه‌های مولانا چشم و زبان و نیز مفاهیمی در اختیار ما می‌گذارد که به مثابه آینه‌ای فرهنگی، ما را در درک خویشتن و وضعیت بشری‌مان در این جهان یاری می‌کند. کتاب حاضر مجموعه مقالاتی است دربارة جهان‌اندیشی مولانا و بازتابندة تجربه‌های شخصی او در این سیر الهام‌بخش. چهار مقالة نخست نگاهی است به پاره‌ای از سویه‌های دروغی زندگی مولانا از دوران کودکی تا هنگام مرگ. مقالة پنجم با عنوان «بخوانید مرا» دربارة دعا، یا رابطة زبانی میان انسان و خداوند است. در مقالة پنجم تحت عنوان «در پنجة تقلیب رب» انواع تحولات روحی سالک طریق و نقش و معنای آن تحولات از منظر مولانا مورد بررسی قرار گرفته است. مقالة هفتم «مفهوم فقر» است و مقالة هشتم با عنوان «بارعدم» دربارة مفهوم عدم که سرچشمة سوگناک زندگی بشر در این عالم تلقی می‌شود از دیدگاه مولانا و خیام است. سعی نگارنده بر آن بوده است که نگاهی کمابیش تازه بر پاره‌ای از زوایای زندگی و تعالیم مولانا بیافکند.
